เทคนิคการวิเคราะห์ปัญหา 5WHY 8D 5G

อัปเดตเมื่อ 20 ก.ค. 2566

#เทคนิคการวิเคราะห์ปัญหา5WHY #8D #5G

การประกอบธุรกิจคงจะหลีกเลี่ยงปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นไม่ได้ เทคนิคการวิเคราะห์ปัญหาที่แท้จริงได้นั้นจำเป็นต้องดำเนินแก้ไขอยู่ตลอดเวลา ดังนั้น เทคนิคการวิเคราะห์ปัญหาด้วยหลัก 5Why&8D &5G จึงเป็นสิ่งสำคัญ ในการแก้ไขปัญหาในกระบวนการผลิตที่ต้องมีหลักเกณฑ์และวิธีการดำเนินการที่เป็นระบบ เพื่อป้องกันปัญหาไม่ให้เกิดซ้ำด้วยหลักการเชื่อมโยงกันระหว่าง (5Why&8D&5G) เป็นเครื่องมือที่ถูกประยุกต์เข้าด้วยกันและนำมาใช้ให้สามารถวิเคราะห์ปัญหาถึงแก่นแท้และรากเหง้าของปัญหาได้อย่างแท้จริง

เทคนิคการวิเคราะห์ปัญหาที่น่าสนใจคือ 5Whys, 8D และ 5G ซึ่งเป็นเทคนิคที่นิยมใช้ในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาคุณภาพในอุตสาหกรรมและธุรกิจต่างๆ ดังนี้:

5Whys: เป็นเทคนิคที่ใช้ในการตามหาสาเหตุและแก้ไขปัญหาที่ก่อให้เกิดขึ้นโดยติดตามคำถาม "Why" (ทำไม) ต่อเนื่อง 5 ข้อ หรือมากกว่า เพื่อหาสาเหตุแท้ที่สุดของปัญหา โดยเริ่มต้นจากปัญหาที่เกิดขึ้น แล้วตามหาสาเหตุที่เกิดขึ้นเบื้องต้น โดยถามคำถาม "ทำไม" และพบสาเหตุซ้ำๆ กันจนกว่าจะถึงระดับสาเหตุที่สุดท้ายที่ส่งผลให้เกิดปัญหานั้นๆ โดยที่เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นหาทางแก้ไขเบื้องต้นจากนั้นแล้วต้องมีการหาวิธีแก้ไขเพื่อไม่ให้ปัญหานั้นเกิดซ้ำอีกในอนาคต
8D (Eight Disciplines): เป็นเทคนิคแก้ไขปัญหาที่เน้นการทำงานเป็นทีม มีขั้นตอน 8 ขั้นตอนเพื่อช่วยในการหาสาเหตุและแก้ไขปัญหาอย่างมีระบบ มีลักษณะเป็นเชิงโครงสร้าง และใช้ข้อมูลและข้อเท็จจริงในการทำความเข้าใจปัญหาและวิเคราะห์สาเหตุ 8D เป็นตัวอย่างของวิธีการทำให้การแก้ไขปัญหามีระเบียบ และทำให้ประสบความสำเร็จในการจัดการปัญหาเสมอ

ขั้นตอนใน 8D คือ:

D1: รวบรวมทีมและระบุขอบเขตของปัญหา
D2: ขอให้ทีมศึกษาปัญหาและพิจารณาว่าควรดำเนินการอย่างไร
D3: ตั้งคำถาม "Why" หาสาเหตุของปัญหาที่เกิดขึ้น
D4: กำหนดและใช้มาตรการแก้ไขปัญหาชั่วคราว
D5: ยืนยันผลของการดำเนินการแก้ไขปัญหาชั่วคราว
D6: กำหนดและดำเนินการให้มั่นใจว่าปัญหาจะไม่เกิดซ้ำอีก
D7: ยืนยันผลของการแก้ไขปัญหาใหม่
D8: ให้การคุ้มครองการดำเนินการแก้ไขปัญหาใหม่
5G: เป็นเทคนิคการแก้ไขปัญหาและพัฒนาคุณภาพที่เน้นใช้กระบวนการ 5 ขั้นตอน เพื่อช่วยให้ความคิดและการดำเนินการมีเป้าหมายและส่งมอบผลสำเร็จ 5G เป็นคำย่อจาก "Goal" (เป้าหมาย), "Get the facts" (เก็บข้อมูล), "Gap analysis" (วิเคราะห์ช่องโหว่), "Generate options" (สร้างตัวเลือก), และ "Get it done" (ดำเนินการ)

ขั้นตอนใน 5G คือ:

Goal (เป้าหมาย): กำหนดเป้าหมายที่ต้องการแก้ไขหรือพัฒนา
Get the facts (เก็บข้อมูล): รวบรวมข้อมูลและข้อเท็จจริงที่เกี่ยวข้องกับปัญหาหรือเป้าหมาย
Gap analysis (วิเคราะห์ช่องโหว่): วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อระบุช่องโหว่ที่ต้องแก้ไขหรือพัฒนา
Generate options (สร้างตัวเลือก): สร้างและคัดเลือกตัวเลือกที่เป็นไปได้ในการแก้ไขหรือพัฒนา
Get it done (ดำเนินการ): ดำเนินการตามแผนและติดตามผลการทำงานเพื่อให้เป้าหมายได้รับการสำเร็จ

ทั้ง 3 เทคนิคนี้ เป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาคุณภาพ การเลือกใช้เทคนิคใดขึ้นอยู่กับลักษณะของปัญหาและสภาพแวดล้อมขององค์กรหรือธุรกิจที่ใช้เทคนิคเหล่านี้ในการแก้ไขปัญหาของตนเอง

แนวคิดการวิเคราะห์รากเหง้าของปัญหา

การวิเคราะห์รากสาเหตุ (Root Cause Analysis)

คือ "การวิเคราะห์หาปัจจัยที่เป็นต้นเหตุที่แท้จริง (Root Cause) เทคนิคการวิเคราะห์ปัญหาด้วยหลัก 5Why&8D&5G จากการวิเคราะห์รากสาเหตุซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบหรือปรากฎการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ขึ้น (Effect) ด้วยวิธีการอย่างเป็นระบบและเป็นขั้นตอน โดยไม่เกิดสภาพการณ์ตกหล่นและซ้ำซ้อน และไม่จินตนาการเอง"

why-why Analysis คืออะไร

why-why Analysis เป็นเทคนิคการวิเคราะห์หาปัจจัย การวิเคราะห์ปัญหาด้วยหลัก 5Why&8D&5G ที่เป็นต้นเหตุทำให้เกิดปรากฏการณ์อย่างเป็นระบบมีขั้นตอน ไม่เกิดการตกหล่น ซึ่งไม่ใช่การคิดแบบคาดเดา

จุดประสงค์ why-why Analysis

เพื่อให้พนักงานมีความชำนาญและคิดวิเคราะห์ในเชิงทฤษฎีได้
เพื่อให้เข้าใจระบบการทำงานและสามารถวิเคราะห์ปัญหาได้
ทำให้สามารถวิเคราะห์ต้นตอของปัญหา
เกิดแนวคิดที่จะหามาตรการป้องกัน ไม่ให้เกิดปัญหา
สามารถนำหลักการ Why why Analysis ไปค้นหาปัญหาได้จริง

4 ขั้นตอนในการวิเคราะห์และแก้ปัญหา

เทคนิคการวิเคราะห์ปัญหาด้วยหลัก 5Why&8D&5G ประกอบด้วย 4 ขั้นตอนในการวิเคราะห์และแก้ปัญหา

ตั้งเป้าหมาย Set Goals
ระดมสมองความคิด Brainstorming
ลงมือปฏิบัติ Action
ติดตาม ประเมินผล Follow up & Evaluation

เทคนิคการวิเคราะห์ปัญหาด้วยหลัก 5G

Key สำคัญในการใช้ Tool หัวใจสำคัญในการแก้ไขปัญหาสำหรับโรงงานอุตสาหกรรม

คือ "การเข้าไปแก้ปัญหาที่หน้างาน"

1. GENBA สถานที่จริง หน้างาน

2. GENBUTSU สิ่งของ ชิ้นงานที่เป็นปัญหา

3. GENJITSU สถานการณ์จริง 4. GENRI ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องของจริง

5. GENSOKU เงื่อนไขประกอบที่เกี่ยวข้องจริง

ใบตรวจสอบ (Check Sheet)

ใบตรวจสอบ หรือที่นิยมเรียกกันว่า Check Sheetเป็นแผ่นงานที่ได้ออกแบบมาอย่างเฉพาะเจาะจงต่องานนั้น ๆ โดยมีจุดประสงค์ที่จะเก็บข้อมูลสำคัญ ๆ ได้ง่ายและเป็นระบบ